تربیت جنسی فرزند (از سن تکلیف تا 17 یا 18 سالگی) (3) کنترل رسانه ها و اجازه گرفتن

  

نظارت و كنترل مجلات، كتاب‌ها، رمان‌ها و شبکه‌های اجتماعی

یکی از راه‌هایی که والدین می‌توانند در پرورش عفت و پاک‌دامنی فرزندان خود ایفای نقش نمایند، کنترل و نظارت بر محتوای آموزشی و مطالعاتی آنان است. از آن‌جایی که دل نوجوان به منزلۀ زمین مستعد و آماده است، آمادگی پذیرش هر بذری را دارد؛ هر بذر خوب و بدی که در آن پاشیده شود سبز شده و رشد می‌کند. و به همین جهت والدین وظیفه دارند بذرهای مفید را بپاشند تا دل نوجوان با پذیرش آن، رشد یابد و بال و پر بگیرد.

آری، دل کودک و نوجوان برای هرگونه تعلیم و تربیت آماده بوده و هر بذر علمی و تربیتی که در آن پاشیده شود، با کمترین زحمت و در کوتاه‌ترین مدت به شکل مطلوبی رشد می‌کند. امیرمؤمنان (علیه السلام)  در این باره می‌فرماید:

إِنَّمَا قَلْبُ‏ الْحَدَثِ‏ كَالْأَرْضِ الْخَالِيَةِ مَا أُلْقِيَ فِيهَا مِنْ شَيْ‏ءٍ قَبِلَتْهُ.^[1]

همانا دل نوجوان، مانند زمین ناکشته است که هرچه در آن افکنده شود، مى‌پذیرد.

آری، محتوایی که به کودکان و نوجوانان آموزش داده می‌شود و یا خودشان آن را مطالعه می‌کنند، غذای فکری آنان بوده و در شکل دادن اندیشه، باور و ارزش‌های اخلاقی آنان نقش دارد.

سورۀ نور به دلیل این‌که بیش‌تر در باره عفاف و کنترل نگاه، و حفظ حجاب سخن گفته است به‌عنوان یک متن مناسب برای آموزش به افراد به‌ویژه زنان و دختران معرفی شده است. اما سورۀ یوسف به خاطر این که ماجرای انحراف اخلاقی زلیخا در آن مطرح شده از آموزش آن به زنان نهی گشته است.^[2] و این نشان می‌دهد که اسلام به محتوای آموزشی عنایت ویژه‌ای دارد. در این زمینه حکایتی نیز وجود دارد با این مضمون که روزی علی بن جعفر با برادرشان امام کاظم (علیه السلام)  بودند و ایشان می‌خواستند مطلبی را در امور زناشویی بیان کنند. آن هنگام پسری هم آنها را همراهی می‌کرد. امام پیش از بیان سخن، از آن پسر خواستند که کمی از آنها فاصله بگیرد، زیرا سخن خصوصی دارند. این امر نشان می‌دهد که بیان هر سخنی، و القاء هر مطلبی در برابر کودک و نوجوان مجاز نیست.^[3]

بنابراین یکی دیگر از وظایف والدین، نظارت بر مواد آموزشی و مطالعاتی فرزندان خود می‌باشد تا خدای ناکرده به خواندن داستان‌ها و رمان‌های عاشقانه و فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی^[4] و مجلاتی که سبب تحریک می‌شوند، روی نیاورند.

بر اساس روایات اسلامی، علم در صورتی سودمند و پربار است که حرکت بیافریند، اندیشه را رشد دهد، فرد را بارور کند و حقایق را برای انسان آشکار سازد و مصونیت ایجاد نماید.^[5]

 

 آموزش اجازه‌خواهی به نوجوان، برای ورود به مکان‌های اختصاصی دیگران

آدمی برای ورود به محل زندگی محارم خود نیز باید اجازه بگیرد؛ زیرا محارم، هر یک حریمی دارند که باید پاس داشته شود و بدین‌ترتیب از عادی‌سازی و انحرافات احتمالی پیشگیری گردد. البته وظیفه والدین است که با تدبیر و دوراندیشی، چنین فضایی را به‌وجود آورند.

از منظر آموزه‌های دینی، اساساً ورود به محل خصوصی محارم،‌ بدون اذن آنان جایز نیست. امام صادق (علیه السلام)  در این باره می‌فرماید:

وَ مَنْ‏ بَلَغَ‏ الْحُلُمَ‏ فَلَا يَلِجُ عَلَى أُمِّهِ وَ لَا عَلَى أُخْتِهِ وَ لَا عَلَى خَالَتِهِ وَ لَا عَلَى سِوَى ذَلِكَ إِلَّا بِإِذْنٍ.^[6]

کسی‌که به‌حد بلوغ رسیده، نباید به محل زندگی مادر، خواهر، خاله و سایر محارم، بدون اجازه وارد شود.

و در بیانی دیگر می‌فرماید:

ويَستأذِنُ الرَّجُلُ عَلَى ابنَتِهِ واُختِهِ إذا كانَتا مُتَزَوِّجَتَينِ.^[7]

مرد باید برای ورود به محل زندگی دختر و خواهر خود که ازدواج کرده‌اند، اذن ورود بگیرد.

حکایت شده که مردی خدمت پیامبر (صلی الله علیه و آله)  مشرف شد و عرض کرد: «آیا هر وقت بخواهم به اتاق مادرم بروم اجازه بگیرم؟ حضرت فرمود: آری. مرد گفت: من با او در یک منزل زندگی می‌کنم! [آیا باز هم اجازه بگیرم؟!] حضرت فرمود: اجازه بگیر. آنگاه مرد گفت: مادرم غیر از من خدمت‌کاری ندارد [باز هم اجازه بگیرم؟!] فرمود: آیا دوست داری، که مادرت را برهنه و بدون هیچ ساتری ببینی؟! عرض کرد: هرگز! فرمود: پس هر وقت خواستی نزدش بروی اجازه بگیر.^[8] [کنایه از این‌که ممکن است مادرت در حال تعویض لباس و... باشد که نه او دوست دارد در این حال دیده شود و نه تو دوست داری او را در این حال ببینی].

^[1]. غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3901.

^[2]. امیرمؤمنان (علیه السلام) : «لَا تُعَلِّمُوا نِسَاءَکُمْ سُورَةَ یُوسُفَ وَ لَا تُقْرِءُوهُنَّ إِیَّاهَا فَإِنَّ فِیهَا الْفِتَنَ وَ عَلِّمُوهُنَّ سُورَةَ النُّورِ فَإِنَّ فِیهَا الْمَوَاعِظَ» ؛ سوره یوسف را به زنان خود آموزش ندهید و آنان خود نیز نباید آن را قرائت نمایند، چرا که در آن فتنه‌های زیادی وجود دارد. به آنها سورۀ نور را آموزش دهید چرا که در آن پندهای فراوانی وجود دارد. از این روایت استفاده می‌شود، که اسلام به محتوای آموزشی عنایت ویژه‌ای دارد.

^[3]. قرب الاسناد، ص252. وَ قَالَ: کُنْتُ مَعَ أَخِی فِی طَرِیقِ بَعْضِ أَمْوَالِهِ، وَ مَا مَعَنَا غَیْرُ غُلَامٍ لَهُ، فَقَالَ: «تَنَحَّ یَا غُلَامُ فَإِنِّی أُرِیدُ أَنْ أَتَحَدَّثَ». فَقَالَ لِی: «مَا تَقُولُ فِی رَجُلٍ تَزَوَّجَ امْرَأَةً فِی هَذَا الْمَوْضِعِ وَ فِی غَیْرِهِ بِلَا بَیِّنَةٍ وَ لَا شُهُودٍ؟».فَقُلْتُ: یُکْرَهُ ذَلِکَ. فَقَالَ لِی: «بَلَى، فَانْکِحْهَا فِی هَذَا الْمَوْضِعِ وَ فِی غَیْرِهِ بِلَا شُهُودٍ وَ لَا بَیِّنَةٍ».

^[4]. رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی هم‌اکنون در حال رشد و گسترش عجیبی هستند که هر فردی را که با اینترنت سر و کار دارد را به سمت خود جلب می کنند بطوریکه هر چند وقت یکبار سر و کله یک شبکه اجتماعی جدیدتر در دنیای وب پیدا می شود که البته با طرفداران زیادی هم روبرو هستند. و متأسفانه برخی از گروه‌های ایجاد شده در این شبکه‌ها بسیار غیراخلاقی و انحراف‌زاست و قطعاً آسیب‌های جدی را متوجه فرد می‌کند و بنابراین والدین باید بسیار مراقب باشند و به بهترین وجه ممکن فرزندانشان را از این فضاها و آسیب‌های آن دور نگه دارند و یا حداقل شبکه‌های اجتماعی مفید را شناسایی و توصیه کنند.

^[5]. امام حسن (علیه السلام)  می‌فرماید: تعجب می‌کنم از کسی که در آن چه می‌خورد، می‌اندیشد ولی در آن‌چه می‌اندیشد فکر نمی‌کند. از آن‌چه شکم او را اذیت می‌کند اجتناب می‌ورزد ولی آن‌چه اندیشۀ او را تباه می‌سازد رها می‌کند. «عَجَبٌ لِمَنْ‏ یَتَفَکَّرُ فِی‏ مَأْکُولِهِ کَیْفَ لَا یَتَفَکَّرُ فِی مَعْقُولِهِ فَیُجَنِّبُ بَطْنَهُ مَا یُؤْذِیهِ وَ یُودِعُ صَدْرَهُ مَا یُرْدِیهِ».

^[6]. الکافی، ج5، ص529، ح1.

^[7]. الکافی، ج5، ص528، ح3.

^[8]. السنن الکبرى : ج 7 ص 157 ح 13558: أنَّ رَسولَ اللّه ِ  (صلی الله علیه و آله)  سَأَلَهُ رَجُلٌ فَقالَ : أستَأذِنُ یا رَسولَ اللّه ِ عَلى اُمِّی؟ فَقالَ : نَعَم. فَقالَ : إنِّی مَعَها فِی البَیتِ! فَقالَ : اِستَأذِن عَلَیها. فَقالَ الرَّجُلُ : إنّی خادِمُها! فَقالَ : أتحِبُّ أن تَراها عُریانَةً؟! قالَ : لا. قالَ : فَاستَأذِن عَلَیها.

تهیه و تنظیم : کانون فرهنگی تبلیغی امین 
حق نشر محفوظ / با ذکر منبع بلامانع

موضوعات مرتبط: . :: درســــــــنامه عفـــــــــــاف :: . ، خانواده و مراقبت های جنسی فرزندان ، تربیت جنسی فرزند از سن بلوغ تا 17 یا 18 سالگی
برچسب‌ها: تربیت جنسی , تربیت جنسی فرزندان , خانواده و مراقبت های جنسی فرزندان , سن بلوغ آیت‌الله سبحانی | سند 2030 باید ابطال شود!...